Słownik pojęć satelitarnych

Cytat:

SR - (Symbol Rate). Jest to prędkość przekazywania danych przez transponder. Wartość wyrażana jest w kilosymbolach na sekundę (np. 27500 ksym/sec) lub Megasymbolach na sekundę (np. 27.5 Msym/sec).

FEC - (Forward Error Correction). Jest to informacja ile Bitów jest używanych do transmisji danych, a ile do korekcji tych danych. FEC równy 1/2 oznacza, że na jeden bit z informacją przypada jeden bit kontrolny, natomiast dla FEC 2/3 dla 3 bitów z informacją jest jeden kontrolny.
W przekazie satelitarnym występują następujące wartości: 1/2, 2/3, 3/4, 5/6 oraz 7/8. Najlepszą wartością, która gwarantuje bezbłędny przekaz jest 1/2, a najgorszą 7/8. Słabsze wartości FEC wymagają czułych konwerterów czy większych anten aby sygnał był poprawny.
FEC 1/2 wykorzystuje znacznie więcej pasma (transpondera) niż FEC 7/8.
Przy DVB-S2 wprowadzono dodatkowe wartości: 1/4, 1/3, 2/5, 3/5, 4/5, 8/9 i 9/10. Pierwsze trzy z przyczyn technicznych nie będą wykorzystywane, natomiast 9/10 jest już w DVB-S2 powszechnie stosowane.

V-Pid - Video Pid (Video Program Identification). Informuje który strumień danych niesie obraz wideo danego kanału telewizyjnego.

A-Pid - Audio Pid (Audio Program Identification). Informuje który strumień danych niesie dźwięk danego kanału telewizyjnego lub radiowego.

PCR - (Programme Clock Reference). Pid ten synchronizuje pid wideo i pid audio, aby do danego pidu wideo był dołączony odpowiedni pid audio. Bardzo często pid PCR jest identyczny jak pid wideo.

SID - (Service Identification). Pid ten identyfikuje nadawcę - odpowiada za odszukanie w streamie wartości V-Pid, A-Pid i PCR. Za jego pomocą odbiorniki mogą automatycznie aktualizować w pamięci zmiany PID-ów bez konieczności przeszukiwania częstotliwości

NID - (Network Identification). Niesie informację o pakiecie, w skład którego wchodzi dany kanał.

TID - (Transponder Identification). Identyfikuje transponder, z którego prowadzony jest przekaz.

SCPC - (Single Channel per Carrier). Przekaz singlowy z niską wartością SR

MCPC - (Multiple Channels per Carrier). Przekaz pakietowy z SR często wynoszącym 27500 lub 22000 - emitowane kilka/kilkanaście kanałów z jednej częstotliwości

PAT - (Program Association Table). Tablica listująca wszystkie SID-y (kanały z transpondera)

PMT - (Program Map Table). Tablica listująca PID-y pojedynczego kanału

EIT - (Event Information Table). Tablica zawierająca EPG przesyłane z danej częstotliwości (może zawierać także EPG dla kanałów z innych transponderów)

CAT - (Conditional Access Table). Tablica zawiera informacje na temat wykorzystywanych przez poszczególne kanały systemów kodowania. W ramach CAT są zgromadzone także dane o wartościach ECM (Entitlement Control Messages) i EMM (Entitlement Management Messages). W wypadku kilku systemów kodowania (simulcrypt) na każdy system przypadają odrębne wartości ECM i EMM.

NIT - (Network Information Table). Zwykle dwie tabele przesyłane niezależnie - jedna to wykaz częstotliwości wykorzystywanych przez aktualnie oglądany pakiet, druga odsyła do transponderów innych nadawców.

SDT - (Service Descriptor Table). Tablica zbliżona do PAT - informuje o stanie serwisu - czy aktualnie pracuje, czy w ramach EIT jest dostępne dla niego EPG, czy jest kodowany, czy FTA i tu ukryta jest nazwa kanału - jeśli odbiornik z jakichś przyczyn nie odczyta tej tablicy ze streamu - wyszuka kanały bez nazw. Także może być w formie dwóch tabel - dla aktualnej częstotliwości i dla pozostałych tego samego nadawcy.

BAT - (Bouquet Association Table). Zbiera informację o pozostałych częstotliwościach wykorzystywanych przez pakiet (łącznie z nazwą nadawcy)

TDT - (Time Date Table). Odpowiada za poprawne wyświetlanie daty i czasu - jeśli nadawca zrobi tu błąd lub zupełnie wytnie ten PID - odbiornik cyfrowy będzie wyświetlać nieprawidłowy czas i źle zinterpretuje dane z EIT (EPG)

TOT - (Time Offset Table). Informuje o czasie lokalnym, jeśli jest inny, niż w TDT

Common Interface (CI) - standard DVB (technologii przekazu sygnału cyfrowego) określający wymagania sprzętowe i programowe systemów dostępu warunkowego.

DiSEqC – Standard umożliwiający tunerom telewizji satelitarnej przełączanie się pomiędzy różnymi konwerterami LNB lub antenami za pomocą sygnału przesyłanego przewodem RF do przełącznika. Standard DiSeqC wykorzystuje do sterowania przełącznikiem sygnał o częstotliwości 0/22 kHz.

Dostęp warunkowy – System umożliwiający operatorom satelitarnym kontrolowanie dostępu abonentów do wybranych usług, programów czy płatnych kanałów.

EPG – Elektroniczny przewodnik po programach przypisany konkretnemu kanałowi. Charakter informacji EPG jest zależny od nadającej je stacji. Wiele stacji wcale nie obsługuje serwisu EPG. Ewentualne rozbieżności i różnice w rodzaju przekazywanych tą drogą informacji nie muszą oznaczać usterki odbiornika.

FTA – Przekaz niekodowany, który można odbierać bez konieczności uiszczania jakichkolwiek opłat u operatora.

LNB – Urządzenie za promiennikiem, które przekształca sygnał do formatu wymaganego przez tuner.

Moduł CI/CAM – Obie nazwy odnoszą się do tych samych modułów. Są to karty PCMCIA wyposażone w gniazdo, w które można włożyć kartę.

NVOD – Jest to skrót od Near Video On Demand (Wideo na żądanie), systemu wielokanałowej transmisji dużej liczby kopii filmu, umożliwiający jego obejrzenie w dowolnie wybranym czasie, po krótkim opóźnieniu.

RS-232 – Złącze RS-232 umożliwia przyłączenie do tunera urządzeń zewnętrznych obsługujących transmisję szeregową.

BER - skrót z ang. Bit Error Rate; bitowa stopa błędów wykorzystywana przy pomiarach sygnałów cyfrowych. Wartość10-9 jest wartością idealną, a 10-4 jest wartością minimum gwarantującą odbiór.

CATV - z ang. Community Antenna TeleVision - dostęp do zbiorczej anteny TV.

DBS - skrót z ang. Direct Broadcasting Satellite - system oparty na satelitach o mocnej wiązce pracujących w paśmie Ku o częstotliwości 11,7-12,5GHz . Sygnały z takich satelitów mogły być odbierane na bardzo małych anten 30-45cm.

LOF - skrót z ang. Local Oscillator Frequency - częstotliwość oscylatora lokalnego dla typu konwertera, podawana w GHz np. dla konwertera Universal LOF1=9,75GHz, a LOF2=10,6GHz.

C/N - stosunek poziomu nośnej sygnału C (z ang. Carrier) do poziomu szumu N (z ang. Noise)

QAM - skrót z ang. Quadrature Amplitude Modulation - typ modulacji używany do cyfrowych transmisji naziemnych DVB-T; może być QAM16 lub QAM64.

QPSK - skrót z ang. Quadrature Phase Shift Keying - typ modulacji używany dla przekazów satelitarnych.

STB - skrót z angielskiego Set-Top-Box; po polsku to odbiornik cyfrowy; skrót zwykle używany przez wybranych producentów odbiorników naziemnej DVB-T lub rzadziej satelitarnych.

DSR - skrót z ang. Digital Satellite Receiver - skrót używany w symbolach odbiorników cyfrowych

DSR - skrót z ang. Digital Satellite Radio - system przekazu programów radiowych stosowany do 1 stycznia 1998 roku z 23,5E; zastąpiony przez ADR i DVB.

DVR - skrót z ang. Digital Video Recorder; skrót stosowany głównie w USA określający odbiorniki cyfrowe z dyskiem do nagrywania.

ECM - skrót z ang. Entitlement Control Messages - informacje na temat dostępu warunkowego, które trzymają zamówioną autoryzację.

DTH - skrót z ang. Direct-To-Home; oznacza użytkowników indywidualnego przekazu satelitarnego w gospodarstwie domowym.

DTT - skrót z ang. Digital Terrestrial Television; w Wielkiej Brytanii oznacza transmisję cyfrową z nadajników naziemnych przy użyciu standardu DVB-T.

HDTV - skrót z ang. High Definition TeleVision - telewizja wysokiej rozdzielczości; standard telewizji wyróżniający się znacznie wyższą rozdzielczością i formatem 16:9 w porównaniu do telewizji konwencjonalnej. Standard ten dopiero rozpowszechnia się w Europie; bardziej znany w USA i Japonii.

MHP - skrót z ang. Multimedia Home Platform – to otwarty standard telewizji, który można porównać do komputerowego systemu Windows; rozwiązanie pozwalające umieszczać różne aplikacje, różnych producentów na wspólnej platformie software’owej; MHP oddziela je od sprzętu, ta sama aplikacja może działać w różnych tunerach, dekoderach czy telefonach.

PPV - skrót z ang. Pay Per View - oznacza wybrany jeden program za który należy zapłacić z góry podaną wcześniej opłatę; określenie kanału, który zarabia opłatami za konkretne programy - zwykle najlepsze filmy, transmisje sportowe.

PPC - skrót z ang. Pay Per Channel - termin używany czasami do określenia miesięcznego abonamentu wybranego kanału.

PVR - skrót z ang. Personal Video Recorder; typ odbiornika cyfrowego z możliwością nagrywania na dysk, który jest wbudowany wewnątrz.

Format Video i standard audio

PAL – Europejski standard transmisji sygnału wideo w formacie 4:3, o 625 liniach, częstotliwością odświeżania 50 Hz, w paśmie o szerokości 4 MHz i przy całkowitej szerokości kanału wynoszącej 8 MHz.

NTSC – Północnoamerykański standard transmisji sygnału wideo w formacie 4:3, o 525 liniach, częstotliwością odświeżania 60 Hz, w paśmie o szerokości 4 MHz i przy całkowitej szerokości kanału wideo wynoszącej 6 MHz.

CVBS – Zespolony sygnał wideo stanowiący połączenie trzech elementów obrazu wideo (kolor, jasność, synchronizacja), który przesyłany jest pojedynczym przewodem dwużyłowym, tak jak w przypadku połączeń SCART i RCA (wideo).

SVHS – (Super-VHS) to sygnał o jakości lepszej od sygnału CVBS, ale gorszej niż RGB. Zwykle jest przesyłany pojedynczym kablem czterożyłowym, w którym sygnał obrazu czarnego-białego (luminacja) jest oddzielony od sygnału obrazu kolorowego (chrominancja).

RGB – Sygnał stosowany do przesyłania sygnału telewizyjnego o jakości obrazu DVD. Jakością przewyższa sygnały SVHS i CVBS.

AC-3 - format kompresji cyfrowego audio opracowany przez Dolby Laboratories do transmisji najwyższej jakości fonii kanału cyfrowego w Dolby Digital 5.1. Odbiornik cyfrowy może mieć dwa różne wyjścia AC-3 - optyczne lub coaxial(RCA).

S/PDIF - skrót z ang. Sony/Philips Digital InterFace; standard dla cyfrowej transmisji audio między odbiornikiem cyfrowym, a wzmacniaczem audio; sygnał podawany jest z odbiornika na gniazdo S/PDIF (zwykle optyczne, ale także RCA)

ADR - skrót z ang. Astra Digital Radio; cyfrowe radio w MPEG-1/Layer 2, które było nadawane z satelitów Astra.

MPEG - skrót z ang. Moving Picture Experts Group - działająca po auspicjami ISO (International Standards Organization) i IEC (International Electro-Technical) grupa robocza pracująca od 1991r. na standardami kodowania obrazu i dźwięku dla potrzeb mediów elektronicznych. Do tej pory powstały cztery standardy MPEG:

MPEG-1 - kompresja ruchomych obrazów i fonii przy szybkości przesyłania 1.5Mb/s (standard z jakością VHS),

MPEG-2 - aktualnie najbardziej powszechna kompresja ruchomych obrazów i fonii w transmisjach cyfrowych; najczęściej stosowana, ale posiadająca już ograniczenia przy dużych prędkościach lub przy HDTV.

MPEG-3 - pierwotnie kompresja planowana dla HDTV, później została połączona z MPEG-2 i zaniechana.

MPEG-4 - kompresja bardziej wydajna, która w 2006/2007 roku zastąpi MPEG-2, a pozwoli na transmisję większej liczby kanałów z lepszą jakością dla HDTV i DVB-T.

Przekaz sygnału

Pasmo częstotliwości – Zakres częstotliwości o konkretnym przeznaczeniu. Pasma wykorzystywane przez satelity do przekazu kanałów TV i radiowych to pasmo C i Ku.

Polaryzacja – Sygnał satelitarny jest przesyłany w określonym paśmie częstotliwości. W celu optymalnego wykorzystania pasma i zagwarantowania transmisji możliwie największej liczby programów sygnałom przydzielana jest różna polaryzacja. Występują dwa rodzaje polaryzacji: liniowa i kołowa.

Pozioma (horyzontalna) – W technice satelitarnej słowem: pozioma” (również „horyzontalna”) określa się kierunek polaryzacji sygnału. Zazwyczaj stosowany jest skrót H.

Pionowa (wertykalna) – W technice satelitarnej słowem „pionowa” (również „wertykalna”) określa się kierunek polaryzacji sygnału. Zazwyczaj stosowany jest skrót V.

Polaryzacja kołowa - Są dwie polaryzacje kołowe: prawoskrętna (R) i lewoskrętna (L). Jest ona bardzo rzadko stosowana (w Europie), w ten sposób nadaje kilka transponderów na satelicie Eutelsat W4. Do odbioru tej polaryzacji używa się innych konwerterów niż do polaryzacji liniowej.

Transponder – Część satelity telekomunikacyjnego odpowiedzialna za odbiór pojedynczych kanałów z Ziemi i przesyłanie ich do innych rejonów świata.

C-Band - pasmo C (4GHz); pasmo częstotliwości w zakresie od 3,7 do 4,2 GHz wykorzystywane do transmisji analogowych i cyfrowych.

DVB - skrót z ang. Digital Video Broadcasting - zespół norm określających nadawcom sposoby transmisji cyfrowych w MPEG; cyfrowy przekaz sygnałów video/audio - organizacja DVB - [link widoczny dla zalogowanych]

DVB-C - system cyfrowego przekazu dla telewizji kablowej (modulacja QAM).

DVB-H - system cyfrowego przekazu dla urządzeń przenośnych, w tym dla telefonów komórkowych.

DVB-S - system cyfrowego przekazu cyfrowego dla telewizji satelitarnej (modulacja QPSK).

DVB-T - system cyfrowego przekazu dla telewizji naziemnej (modulacja OFDM oraz QPSK i QAM).

SECAM - skrót z fran. Sequentiel Couleur a Memoire - standard przekazu obrazu w telewizji; stosowany w Europie np. w Francji, był także w Polsce, zastąpiony przez PAL.

Systemy kodowania

BetaCrypt - System dostępu warunkowego stosowany w Niemczech i Austrii; opracowany przez BetaResearch.

Conax - Jeden z systemów dostępu warunkowego w cyfrowej telewizji, opracowany w Skandynawii (Canal Digital); w Polsce używa go pakiet kanałów TVN;

CryptoWorks - System dostępu warunkowego opracowany przez Philipsa; w Polsce był używany przez Wizję TV, a stosowany jest przez UPC Direct i wielu innych nadawców na świecie.

D2-MAC - Jeden ze sposobów nadawania sygnału TV, powstaje z analogowego sygnału luminancji i sygnałów różnicowych po dokonaniu kompresji w czasie; zapoczątkowany na początku lat 80, obecnie system przechodzi do historii

EuroCrypt - System kodowania analogowych kanałów w D2-MAC; stosowany jeszcze w Skandynawii

IRDETO - System warunkowego dostępu - stosowany przez np. Nova (Grecja) oraz wiele kanałów erotycznych; znane są jego wersje Irdeto 1 lub Irdeto 2.

MediaGuard - popularny system warunkowego dostępu - stosowany przez platformy zbliżone do Canal+, w tym przez Cyfrę+; opracowany przez firmę Canal+ Technologies, aktualnie w rękach firmy Nagra, właściciela systemu Nagravision; system nazywany też Seca lub Seca-MediaGuard.

Nagravision - Szwajcarski system dostępu warunkowego opracowany przez Kudelskiego (Nagra SA); stosowany m.in przez Cyfrowy Polsat, Digital+ i Premiere

Viaccess - Popularny system dostępu warunkowego, należący do francuskiej firmy Viaccess SA (France Telecom); stosowany przez kanały erotyczne i platformy cyfrowe

VideoCrypt (VC) - Analogowy system kodowania, który wykorzystywał Sky w Wielkiej Brytanii (VC1) i w Europie - MultiChoice Polska (VC2), dzisiaj już nigdzie nie stosowany

VideoGuard - System dostępu warunkowego opracowany przez firmę NDS - stosowany m.in. przez Sky Digital, Sky Italia, Viasat oraz TVP (Eutelsat W3A -7.0E)

EuroCrypt - system kodowania analogowych kanałów w D2-MAC; stosowany jeszcze w Skandynawii; znane były 4 jego rodzaje: M, S, S2, S3.

Tłumaczenia

Dish - w ang. slangu - talerz; określa czaszę anteny satelitarnej.

Downlink - z ang. termin używany do opisania retransmisji sygnału z satelity na Ziemię.

Uplink - z ang. droga sygnału z Ziemi do satelity; określenie transmisji na satelitę.

Bandwidth - z ang. szerokość pasma częstotliwości.

Beam - z ang. model wiązki dla transmisji satelitarnej, może być wide beam - szeroka, narrow - wąska.

Bit rate - prędkość transmisji cyfrowej, zwykle podawana w Mb/s; im wyższa, tym lepsza jakość przekazu video i audio.

EEPROM (i Flash-PROM) - skrót z ang. Electrical Ereaseable Programmable Read Only Memory - elektronicznie kasowalna i programowalna pamięć np. w odbiorniku lub module.

feedhorn - z ang. oznacza promiennik do konwertera; może być paraboliczny, offsetowy, eliptyczny, dla pasma Ku lub C.

footprint - z ang. oznacza wiązkę sygnału z wybranego satelity jaka pada na dany teren.

gain - z ang. wzmocnienie podawane w dB; w telewizji satelitarnej dotyczy zwykle wzmocnienia konwertera na poziomie 50-70dB.

Universal LNB - z ang. typ konwertera o określonych oscylatorach lokalnych (LOF1=9,75GHz, LOF2=10,6GHz) do odbioru z dwóch pasm 10,7-11,8GHz i 11,7-12,75GHz, gdzie ich zmianę wymusza się przy pomocy 22kHz, a zmianę polaryzacji napięciem 13/18V; mogą być Single (pojedyncze), Twin (podwójne), Quad, Quatro (4 wyjścia), Octo (8 wyjść).

Monoblock LNB - typ konwertera Universal z dwoma promiennikami na dwa satelity - zwykle o ustalonym rozstawie 6 stopni (lub 3 stopnie); wewnątrz są to dwa konwertery pojedyncze z przełącznikiem DiSEqC2.0 w jednej obudowie; znane są konwertery Monoblock Single, Twin, Quad.

Twin LNB - z ang. typ konwertera Universal z dwoma niezależnymi wyjściami dla dwóch niezależnych odbiorników (odbiorców).

Quad LNB - typ konwertera typu Universal, który ma 4 niezależne wyjścia, które można podpiąć do 4 odbiorników satelitarnych.

Quatro LNB - typ konwertera typu Universal, który ma 4 wyjścia, dla każdego z pasm obie polaryzacje; do zastosowań w instalacjach zbiorczych i sieciach kablowych; konieczny multiswitch.

multifeed - z ang. wielopromiennikowy; dotyczy anteny z wieloma promiennikami lub wieloma konwerterami.

multiplex - po polsku multipleks; wiązka danych niosąca jeden lub więcej serwisów na jednym kanale; najczęściej używana dla naziemnych transmisji DVB-T.

multiswitch - z ang. rozdzielacz sygnałów z jednego lub wielu satelitów dla wielu odbiorców, z których każdy ma odbiornik satelitarny dla odbioru kanałów z satelitów włączonych na wejściu; określane symbolami 5/8 lub 13/4, co oznacza liczbę wejść/ liczbę wyjść (odbiorców).

Noise Figure - z ang. pomiar osiągów (współczynnik szumów) konwertera w dB; im mniejszy tym lepszy konwerter; znane są max.0.3dB (bardzo dobry) po 1.5dB (bardzo słaby).

offset - w ang. slangu typ podświetlanej anteny satelitarnej z ogniskiem poniżej centralnego punktu czaszy; wycinek anteny parabolicznej.

Parental Lock - z ang. zabezpieczenie rodzicielskie; funkcja w menu odbiornika obwarowana kodem PIN przed dostępem do niedozwolonych kanałów przed dziećmi.

pay-TV - z ang. płatna telewizja - programy płatne, kodowane objęte systemem warunkowego dostępu.

Polariser - z ang. polaryzator; urządzenie powodujące wybór polaryzacji sygnału z satelity; zmiana polaryzacji może być realizowana napięciowo (14/18V w konwerterach Universal), mechanicznie (w polaryzatorze mechanicznym zainstalowanym przed konwerterem) lub elektromagnetycznie (przy pomocy polaryzatora magnetycznego zainstalowanego przed konwerterem). Zniknęły po wejściu konwerterów Universal.

Positioner - z ang. pozycjoner; urządzenie zewnętrzne lub wewnętrzne wbudowane w odbiornik satelitarny, które steruje elementem obracającym anteną - siłownikiem 36V lub obrotnicą; może być sterowany ręcznie, pilotem lub sygnałem DiSEqC1.2.

USALS - skrót z ang. Universal Satellite Location System; rozszerzony standard DiSEqC1.2 do sterowania obrotem anteną satelitarną, który programowo po podaniu długości i szerokości geograficznej instalacji potrafi automatycznie ustawić całą orbitę; nazywany także DiSEqC1.3.

UCAS - z ang. uniwersalny moduł dostępu warunkowego; określa się tak wbudowane i zewnętrzne moduły, które programowo pozwalają na emulację wielu systemów kodowania.

slot - z ang. gniazdo lub czytnik karty kodowej w odbiorniku satelitarnym.

smart card - z ang. karta kodowa do dekodowania kanałów kodowanych.

SMATV - skrót z ang. Satellite Master Antenna TeleVision; zbiorczy system dystrybucji sygnałów telewizyjnych i satelitarnych z jednej anteny satelitarnej na wiele gospodarstw domowych.

Inne

d-box - powszechnie przyjęta nazwa odbiorników Nokia Mediamaster 9500 przeznaczonych dla odbioru niemieckiego pakietu DF1, później Premiere; były odbiorniki d-box 1 i d-box 2.

elewacja - pionowy kąt między kierunkiem odbioru anteny a horyzontem; często używa się też określenia „antena azymut-elewacja” lub „antena AE”, co oznacza nieruchomą antenę stacjonarną na jednego satelitę.

PM - skrót z ang. PolarMount; typ zawieszenia biegunowego anteny satelitarnej, służący do jej obrotu przy pomocy siłownika.

SCART - standard 21-pinowego złącza używany w TV/VCR i odbiornikach satelitarnych/naziemnych; czasami nazywany Euro lub eurozłącze.

Żródło: forum satkurier.pl